Arts-based environmental education is een pedagogische kunsttheorie die vooral in Finland, Zweden, Estland en in Denemarken wordt toegepast, maar nog vrij onbekend is. AEE of onderzoekend leren via kunst en natuur, is gebaseerd op het denken dat sensitiviteit voor onze natuurlijke omgeving kan worden ontwikkeld door artistieke activiteiten ofwel ‘acties’ genoemd. In deze theorie vindt men dat nodig, omdat steeds meer digitale werelden de plaats innemen van de echte wereld en natuur.
Ervaringen ín de natuur zijn vertrekpunt voor een kunstzinnig proces. Om ruimte te maken voor nieuwsgierigheid, beleving, speelsheid en eigen verbeelding en moet je eerst bij je innerlijke wereld komen via stilte, concentratie of aandacht. Om daarna je zintuigen: voelen, ruiken, horen en zien actief en bewust in te zetten om contact te maken met je buitenwereld. Na een 1e contact (een actie) met de natuur, om in ‘aandacht’ te komen volgt een kunstoefening (een re- actie), waarvan de ervaring weergegeven kan worden op papier, in beweging of in geluid. Deze kunstervaringen ín de natuur zijn vertrekpunt voor een kunstzinnig proces.
1 Sounds of silence.
Actie: We gaan naar een locatie in de natuur. Op deze plek aangekomen luisteren we naar alle geluiden om ons heen, we nemen ze waar, we horen ze.
Re-actie: we maken een notitie of partituur van de geluiden, het gezoem, het gezang van vogels en tekenen op papier de symfonie van waar we naar luisteren, de sounds of silence.
2 Voelschilderij
Actie: We wandelen naar een plek waar we natuur gaan beleven en ervaren. We verkennen in stilte en met aandacht de plek. Dit doen we op blote voeten, want dit helpt om beter contact te maken met de grond en het werkelijk voelen van de diversiteit aan aarde, takken, bladere, natuurlijke materialen en structuren.
Re-actie: van Sensing naar Making. We verzamelen verschillende materialen/ texturen die we gevoeld hebben en maken ‘voel’schilderijen
3 Sounds of Trees.
Actie: we luisteren naar de bomen en reflecteren op onze eigen diepe(re) ervaringen.
Re-Actie 1: Ik ben een boom. Iedereen heeft wel eens een boom gezien, maar misschien nog nooit geprobeerd een boom te zijn en te bewegen als een boom.
Re-Actie 2: Samen zijn we bomen? We praten mee met de bomen en maken geluiden: ritselen, ruizen en zwaaien en proberen ‘onze’ boomgeluiden uit.
Re-Actie 3: The Big Band. We maken de geluiden groten en groter, in Perfect Harmony tikken, trommelen, ratelen, tot een concert van the Big Band
4: Wild Painting
Actie We gaan de natuur in en zoeken een plek op in een bos om te gaan tekenen of schilderen
Re-actie: Imperfecte Harmony – andersom schilderen (en denken!) De vraag is om het landschap andersom te schilderen. We onderzoeken omkering; een manier van andersom werken. We brengen het licht en kleur in het werk, om de bomen zichtbaar te maken. We werken met krijt op zwart papier.
5: Feel your body
Actie In deze actie maak je een sculptuur van je eigen lichaam, in zittende positie, met de rug naar je toe.
Re-actie: ervaar jezelf van binnenuit, terwijl we in stilte boetseren, houden we onze ogen gesloten. We sluiten een zintuig af, waardoor andere zintuigen worden ingeschakeld.
6: Move your body
Actie: we luisteren met gesloten ogen naar een stuk muziek en laten de muziek
binnenkomen, voelen het ritme en horen de klanken, ervaren de harmonie
Re-actie: 1: In perfect Harmony. We luisteren opnieuw naar de muziek, maar
reageren nu op de tonen, het ritme, de melodie en doe wat in je opkomt met als enige extra hulpmiddel een stapel kranten. Er mag niet gesproken worden.
Re-actie: 2: Together in Harmony, we bespreken de eerste re-actie en met de hele groep maken we een danschoreografie op deze muziek.